کسب رتبه اول جهانی در کلکسیون پسته توسط موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر رئیس موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر معرفی سه گونه جدید یونجه و یک واریته جدید اسپرس برای فلور ایران و دو گونه اسپرس برای فلور جهان و کسب رتبه اول جهانی در کلکسیون پسته را از جمله افتخارات این مجموعه دانست.
تور رسانه ای موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر با محوریت پایداری تولید در امنیت غذایی و بازدید از مزارع تحقیقاتی بخش تحقیقات سبزی و صیفی و حبوبات آبی، ذرت و گیاهان علوفه ای، دانه های روغنی، غلات و بخش تحقیقات ژنتیک و بانک ژن گیاهی ملی ایران با حضور معاونین و رؤسای بخش های تحقیقاتی این موسسه و اصحاب رسانه برگزار شد.
محمد زمانیان، رئیس موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر در پایان این بازدیدها، در نشست خبری با اصحاب رسانه گفت: این مجموعه با قدمتی بیش از ۶۰ سال سابقه تحقیقاتی، نقش مهم و بی بدیلی در ارتقای بخش کشاورزی داشته و دارد و امیدواریم با بهره گیری از ظرفیت های علمی و فنی کارشناسان محققان شاهد دستاوردهای موثری در تحقق شعار سال در بخش کشاورزی باشیم.
وی اهداف و وظایف بخش های تحقیقاتی این موسسه را برشمرد و توضیح داد: طراحی و اجرای تحقیقات کاربردی، تولید هسته های اولیه بذور محصولات استراتژیک و کنترل آن ها، مدیریت منابع ژنی و ذخایر توارثی، کمک به فعالیت های آموزشی و ترویجی و پژوهش و فناوری از جمله مهم ترین اهداف موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر هستند.
رئیس موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر با اشاره به چالش های موجود در بخش کشاورزی بیان کرد: این بخش عهده دار تامین امنیت پایدار غذایی با اتکا بر تولید ملی، استفاده بهینه از منابع تولیدی، حفاظت از منابع تجدیدشونده و افزایش درآمد کشاورزان است اما در مسیر انجام وظایف ذاتی خود با بحران هایی از جمله کم آبی، ناپایداری منابع کشاورزی و پایین بودن بهره وری زمین، آب و انرژی مواجه است.
زمانیان عمده ترین دستاوردها و فعالیت های حوزه پژوهش و فناوری را اجرای طرح ها و پروژه های تحقیقاتی، معرفی ارقام اصلاح شده، تولید هسته های اولیه بذور محصولات استراتژیک، حفاظت از ذخایر ژنتیکی، اجرای پایلوت های زراعی، تهیه نقشه کیفیت گندم تولید داخل و همکاری و تعاملات بین المللی عنوان کرد.
ایران یکی از غنی ترین مراکز تنوع ذخائر توارثی گیاهی دنیا
وی با اشاره به ارقام اصلاح شده و تولید هسته های اولیه بذور مطرح کرد: طی ۹ سال اخیر ۱۴۰ رقم از محصولات مختلف گروه غلات آبی، ذرت و گیاهان علوفه ای، دانه های روغنی، سبزی وصیفی و جبوبات آبی، اصلاح و به کشاورزان معرفی شده اند که بیشترین آن ها از مقاومت و تحمل بالا یا مطلوب در برابر تنش های زنده و غیر زنده از جمله آفات و بیماری های مهم، خشکی و کم آبی برخوردار بوده اند.
رئیس موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر هدف اصلی تولید بذر را حفظ اصالت ژنتیکی و خلوص بذر رقم های اصلاح شده از محصولاتی که ویژگی های مطلوب تری نسبت به محصولات مشابه خود دارند عنوان و اذعان کرد: بذور اصلاح شده به عنوان مهم ترین ابزار انتقال فناوری در راستای توسعه ارقام جدید معرفی شده به منظور تحقق امنیت عذایی با پایداری تولید محصولات زراعی به شمار می روند.
زمانیان همچنین منابع ژنتیکی گیاهی را یکی از ارزشمندترین ثروت های ملی و منابع پایه ای هر کشور دانست و خاطرنشان کرد: ایران به عنوان مهد کشاورزی و منشأ بسیاری از گیاهان زراعی و اقتصادی، یکی از غنی ترین مراکز تنوع دخائر توارثی گیاهی دنیا و یکی از مهم ترین کشورهای خاورمیانه و غرب آسیا برای حفاظت از تنوع زیستی محسوب می شود.
وی با بیان اینکه حفاظت از این منابع عظیم ملی و ظرفیت سازی در راستای استفاده بهینه از آن ها اهمیت فوق العاده ای دارد، یادآور شد: با تاسیس بخش تحقیقات ژنتیک و بانک ژن گیاهی ملی ایران در سال ۱۳۶۲، بخش مذکور به عنوان یکی از دو بانک ژن اصلی حفاظت کننده منایع ژنتیکی گیاهی در کشور نقش مهمی در حفظ و استفاده از این منابع ژنتیکی بر عهده داشته و دارد.
رئیس موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر افزود: این بخش در حال حاضر ۱۳ واحد کلکسیون گندم، جو، برنج، سایر غلات، خویشاوندان وحشی غلات، حبوبات، دانه های روغنی، گیاهان علوفه ای، سیزی و صیفی، گیاهان دارویی، زعفران زراعی و وحشی، سایر گیاهان و کلکسیون درون شیشه ای را در خود جای داده و دارای یک موزه، چهار بانک و یک هرباریوم است.
جمع آوری و حفاظت از بیش از ۷۳ هزار نمونه ژنتیکی از گیاهان زراعی و باغی
زمانیان گفت: جمع آوری و حفاظت از بیش از ۷۳ هزار نمونه ژنتیکی از گیاهان زراعی و باغی و خویشاوندان وحشی آن ها در قالب نگهداری های داخل و خارج از زیستگاه های طبیعی در سردخانه های پایه و فعال، شناسایی و احیای اکثر نمونه های جمع آوری شده و تعیین خصوصیات مورفولوژیکی بیش از ۶۰ درصد از کلکسیون های بذری موجود در این مجموعه از دیگر دستاوردهای بخش ژنتیک و بانک گیاهی ملی ایران هستند.
وی شناسایی نمونه های ژنتیکی، انتخاب نمونه های متحمل به تنش های غیرزنده، تشکیل کلکسیون های خاص، تهیه و نگهداری بیش از ۱۲ هزار نمونه گیاهی، احیای کشت و صیانت از دانش بومی مرتبط با منابع ژنتیکی را از دیگر دستاوردهای بانک ژن گیاهی ملی دانست و عنوان کرد: پنبه بومی مله در منطقه خوسف خراسان جنوبی در سال ۱۳۹۷ در فهرست میراث معنوی کشور ثبت ملی شد.
رئیس موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر با تاکید بر سهیم بودن و نقش موثر این مجموعه در معرفی اقلام اصلاح شده از منابع ژنتیکی بومی گیاهی زراعی، اطهار کرد: معرفی سه گونه جدید یونجه و یک واریته جدید اسپرس برای فلور ایران و دو گونه اسپرس برای فلور جهان و نیز کسب رتبه اول جهانی در کلکسیون پسته، رتبه سوم جهانی در خویشاوندان و گندم های وحشی و کلکسیون زیتون، رتبه چهارم در عدس و … را از جمله افتخارات این موسسه برشمرد.
وی با اشاره به مهم ترین دستاوردهای بخش تحقیقات سبزی، صیفی و حبوبات آبی، معرفی و ثبت ۴۰ رقم جدید و ۲۸ رقم در دست معرفی هیبرید و آزاد گرده افشان با پتانسیل عملکرد بالا، کیفیت مطلوب، متحمل و مقاوم به تنش های زیستی و غیرزیستی و سازگار با شرایط آب و هوایی مناطق مختلف کشور را از مهم ترین این دستاوردها دانست و گفت: به طور کلی این موسسه بر روی ۳۵ محصول زراعی تحقیق می کند.