یک تکنیک ساده برای جلوگیری از ناخن جویدن و کندن پوست جویدن ناخن، کندن پوست، کشیدن مو و جویدن لب از جمله طیفی از رفتارهای تکراری متمرکز بر بدن هستند که می توانند منبعی از ناراحتی باشند اما نتیجه تحقیقات تازه ممکن است امیدی به یافتن راه حلی برای تسکین این موارد باشد.
بسیاری از افراد ممکن است یکی از رفتارهای تکراری متمرکز بر بدن را به شکل جزئی داشته باشند، اما در برخی از افراد این رفتارها میتواند باعث آسیب وارد نمودن به پوست و ایجاد زخم و ضایعات شده و بر سلامت روان آنان تاثیر منفی بگذارد.
“استفن موریتز” رئیس بخش عصب روانشناسی بالینی در مرکز پزشکی دانشگاه هامبورگ-اپندورف در آلمان میگوید: “در واقع اکثر مردم یکی از این عادات را در طول زندگی خود نشان میدهند به خصوص تا حدی ناخن جویدن را انجام میدهند. با این وجود، تمام این رفتارها زمانی که بیش از حد انجام شوند مشکل ساز خواهند بود. اکثر این افراد در همزیستی مشکل دارند چرا که از رفتارشان خجالت میکشند. آنان از صمیمی شدن با سایرین خودداری میورزند به خصوص این موضوع در تریکوتیلومانیا (کندن مکرر موهای بدن) یا در کندن پوست صدق میکند”.
این رفتارهای تکراری در حالی که اغلب به اشتباه به عنوان جزئی تلقی میشوند در برخی موارد شدید میتوانند تهدیدکننده زندگی باشند. موارد سپسیس یک واکنش شدید به عفونت که با کندن پوست مرتبط است یا کشیدن و کندن مو و یا خوردن آن میتواند منجر به بروز مشکلات شدید معده با عوارض کشنده شود.
موریتز اشاره میکند که درمان شناختی رفتاری که توسط یک درمانگر هدایت میشود به عنوان درمان استاندارد طلایی برای رفتارهای تکراری متمرکز بر بدن مشکل ساز در نظر گرفته میشود. با این وجود، یک کارآزمایی کوچک و اثبات مفهوم که نتایج آن در ژورنال پزشکی JAMA Dermatology منتشر شد نشان میدهد که اگر درمانگر گزینه فوری در دسترسی برای بیمار نباشد تکنیک خودیاری ملایم ممکن است فوایدی داشته باشد.
لمس ملایم
موریتز میگوید رفتارهای تکراری متمرکز بر بدن که اغلب در شرم و پنهان کاری پوشانده میشوند نباید به عنوان نوعی خودزنی، خودآزاری یا نفرت از خود در نظر گرفته شوند. آن رفتارها با دقت بیشتری به عنوان راهی برای آرام کردن و تسکین سیستم عصبی به ویژه زمانی که فرد تحت استرس است و برای کاهش کسالت یا تخلیه احساسات قوی مانند خشم شناخته میشوند. رفتارهای تکراری متمرکز بر بدن به صورت خودکار هنگام تماشای تلویزیون یا مطالعه یا در اکثر موارد عمدی هستند برای مثال هنگام ایستادن در مقابل آینه.
او میافزاید: “من خود ناخن ام را میجویدم بنابراین از نظر تجربه شخصی با این موضوع آشنا هستم. رفتارهای تکراری متمرکز بر بدن مقداری آرامش و لذت را به ارمغان میآورند بنابراین احساسات متفاوتی وجود دارد”.
تکنیک جایگزینی عادت که موریتز و همکاران اش ابداع کردند شامل نوازش نرم پوست به روشهای مختلف است: چرخش انگشت اشاره و وسط، ضربه زدن انگشتان میانی و اشاره به شست، نوازش ساعد و چرخش نوک انگشتان روی کف دست. آنان میگویند اگر به طور خاص نگران کندن پوست تان هستید میتوانید به جای لمس مستقیم بدن دستان و انگشتان تان را دور لباسهای تان حلقه بزنید.
موریتز و تیم اش ویدیویی برای نشان دادن تکنیکهای مختلف ساختند و از افراد پرسیدند که به نظرشان کدام تکنیک برای آنان بهتر است. موریتز میگوید سایر اشکال درمان جایگزین عادت بر روی یک حرکت “انجماد” تمرکز میکنند مانند مشت کردن یا نشستن روی دستهای تان زمانی که میخواهید به مو یا پوست خود دست پیدا کنید، اما او میخواست یک عنصر خوش خیم خود تسکین دهنده را معرفی کند.
موریتز در این مطالعه ۲۶۸ فرد مبتلا به رفتارهای تکراری متمرکز بر بدن را انتخاب کرد که شرکت کنندگانی را شامل میشد که رفتارهایی، چون کندن پوست، کندن مو، جویدن ناخن و جویدن لب را از خود نشان داده بودند و بین ۱۸ تا ۸۰ سال سن داشتند. به نیمی از گروه کتابچه راهنمایی شرح داده شد که در آن تکنیکی که موریتز و تیم اش ابداع کردند مطرح شده بود در حالی که به بقیه گفته شد برای همان برنامه در لیست انتظار هستند.
پس از شش هفته ۵۴ درصد از افراد گروهی که از تکنیکهای جایگزینی عادت استفاده کردند بهبود رفتار را گزارش کردند. به نظر میرسید افرادی که ناخن شان را میجویدند از این تکنیک سود بیش تری برده بودند. با این وجود، این کارآزمایی محدودیتهای قابل توجهی داشت.
این کارآزمایی در یک دوره زمانی کوتاه و بدون پیگیری بیشتر انجام شد و اکثر قریب به اتفاق افرادی که در آن شرکت کردند زنان سفید پوست بودند و شرکتکنندگان از طریق رسانههای اجتماعی ثبت نام کرده بودند و از آن طریق در مطالعه حضور داشتند. موریتز میگوید:” ما نمیدانیم این اثر تا چه اندازه پایدار است”. او با توضیح این که بسیاری از مبتلایان به رفتارهای تکراری متمرکز بر بدن نمیخواهند از پزشک کمک بگیرند میافزاید:”ما هیچ گونه ارزیابی دقیق رو در رویی نداشتیم”.